Tăng cường giáo dục hòa nhập cho học sinh khuyết tật tại Đà Nẵng
Tại Đà Nẵng, dự án được triển khai trên cơ sở bám sát nhu cầu thực tiễn của địa phương, đồng thời kế thừa kinh nghiệm và mô hình can thiệp đã được Medipeace phối hợp xây dựng cùng các Sở Giáo dục và Đào tạo miền Trung.
Cách tiếp cận dựa vào cộng đồng, lấy học sinh làm trung tâm, đã giúp các nhà trường từng bước thay đổi tư duy từ “chăm sóc” sang “trao quyền”, tạo điều kiện để học sinh khuyết tật được học tập, phát triển và khẳng định khả năng của bản thân trong môi trường giáo dục hòa nhập.
Một trong những nội dung trọng tâm của dự án là nâng cao năng lực cho đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục. Thông qua các khóa tập huấn chuyên sâu, hoạt động tư vấn tại chỗ và hỗ trợ kỹ thuật thường xuyên do Medipeace phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức, giáo viên được trang bị kiến thức về đánh giá nhu cầu học sinh khuyết tật, xây dựng và thực hiện kế hoạch giáo dục cá nhân, điều chỉnh chương trình, phương pháp dạy học phù hợp với từng dạng tật.
Việc quản lý hành vi tích cực, hỗ trợ tâm lý và giáo dục kỹ năng sống cũng được lồng ghép, giúp giáo viên chủ động hơn trong tổ chức các hoạt động dạy học hòa nhập ngay tại lớp.
Theo cô Đặng Thanh Tùng, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập Đà Nẵng, dự án đã tạo ra sự thay đổi rõ nét trong nhận thức và hành động của đội ngũ giáo viên.
“Giáo viên không chỉ được tập huấn lý thuyết mà còn được hỗ trợ trực tiếp trong quá trình triển khai. Điều này giúp giáo dục hòa nhập đi vào thực chất, phù hợp với điều kiện của từng trường, từng lớp học”, cô Tùng nhận định.
Song song với phát triển năng lực con người, dự án chú trọng cải thiện điều kiện tổ chức dạy học hòa nhập tại các trường tham gia. Nhiều cơ sở giáo dục được hỗ trợ trang thiết bị, học liệu chuyên biệt và phương tiện dạy học phù hợp với học sinh khuyết tật.
Không gian học tập được điều chỉnh theo hướng thân thiện, an toàn và dễ tiếp cận, tạo điều kiện để học sinh khuyết tật tham gia đầy đủ các hoạt động học tập, vui chơi và sinh hoạt cùng bạn bè.
Những thay đổi này không chỉ hỗ trợ trực tiếp cho học sinh mà còn góp phần lan tỏa tinh thần giáo dục hòa nhập trong cộng đồng nhà trường.
Tại Trường Chuyên biệt Tương Lai (Đà Nẵng), một trong những đơn vị trực tiếp triển khai dự án, hiệu quả của mô hình giáo dục hòa nhập được thể hiện rõ qua sự tiến bộ của học sinh.
Thầy Phan Văn Tính, Phó Hiệu trưởng nhà trường và cũng là giáo viên trực tiếp thực hiện dự án, cho biết dự án đã mang lại nhiều hỗ trợ thiết thực.
“Đội ngũ cán bộ dự án của Medipeace phối hợp rất chặt chẽ với nhà trường, hỗ trợ kịp thời cả về chuyên môn lẫn phương tiện. Sau ba năm, nhiều học sinh có sự tiến bộ rõ rệt, kỹ năng đọc được cải thiện, khả năng giao tiếp tốt hơn và đặc biệt là kỹ năng tự phục vụ trong sinh hoạt hằng ngày”, thầy Tính chia sẻ.
Thực tế tại các trường cho thấy, sự tiến bộ của học sinh khuyết tật không chỉ dừng lại ở kết quả học tập mà còn thể hiện ở sự tự tin và khả năng hòa nhập xã hội.
Em Nguyễn Văn M.H, học sinh Trường Chuyên biệt Tương Lai, là một trong những trường hợp tiêu biểu. Từ chỗ hạn chế kỹ năng đọc và ít giao tiếp, sau thời gian tham gia dự án, M.H đã mạnh dạn hơn trong học tập, biết tự chăm sóc bản thân và tích cực tham gia các hoạt động tập thể cùng bạn bè.
Bên cạnh đó, các hoạt động tư vấn, tập huấn dành cho phụ huynh do dự án tổ chức đã giúp cha mẹ học sinh hiểu rõ hơn về nhu cầu đặc thù của con, biết cách hỗ trợ con học tập và rèn luyện kỹ năng tại gia đình, đồng thời tăng cường trao đổi, phối hợp với giáo viên.
Một phụ huynh có con tham gia dự án chia sẻ, việc được đồng hành cùng nhà trường và các chuyên gia giúp gia đình tự tin hơn trong quá trình hỗ trợ con, tạo sự thống nhất và liên tục trong giáo dục.
Theo thầy Võ Văn Khánh, Trưởng phòng Giáo dục Tiểu học, Sở Giáo dục và Đào tạo thành phố Đà Nẵng cho rằng: “Dự án không chỉ hỗ trợ từng trường mà còn giúp ngành giáo dục xây dựng quy trình phối hợp, cơ chế theo dõi và đánh giá sự tiến bộ của học sinh khuyết tật. Đây là nền tảng quan trọng để Đà Nẵng tiếp tục duy trì và phát triển giáo dục hòa nhập sau khi dự án kết thúc”.
Sau ba năm triển khai tại 10 trường học ở Đà Nẵng, dự án đã khẳng định tính khả thi và hiệu quả của mô hình giáo dục hòa nhập dựa vào cộng đồng.
Những kết quả đạt được cho thấy, khi có sự phối hợp chặt chẽ giữa tổ chức quốc tế, ngành giáo dục địa phương, nhà trường và gia đình, học sinh khuyết tật hoàn toàn có thể phát triển, hòa nhập và đóng góp tích cực cho xã hội.
Việc tăng cường hợp tác giữa Tổ chức Medipeace và các Sở Giáo dục và Đào tạo miền Trung được xem là hướng đi quan trọng, góp phần bảo đảm quyền tiếp cận giáo dục, tạo cơ hội học tập bình đẳng và môi trường phát triển toàn diện cho học sinh khuyết tật, hướng tới một nền giáo dục nhân văn và bền vững.
Khuê Trung