Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng Trần Chí Cường (giữa) nhận giải thưởng "Thành phố Thông minh Việt Nam 2025"
Thông tin tại chương trình, giải thưởng Thành phố thông minh 2025 trao 8 giải cho khối các Đô thị và 10 giải cho các Giải pháp công nghệ. Từ hồ sơ các địa phương cho thấy các thành phố Việt Nam đang bước vào giai đoạn đầu tư để phát triển kinh tế số, xã hội số của địa phương.
Với việc được ghi nhận giải thưởng tại 3 hạng mục bao gồm: Quản trị, điều hành thông minh; Môi trường xanh - Phát triển bền vững; và thành phố hấp dẫn khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, thành phố Đà Nẵng được vinh danh là "Thành phố Thông minh Việt Nam 2025". Đây là lần thứ 6 liên tiếp Đà Nẵng nhận được giải thưởng danh giá này.
Theo ban tổ chức, Đà Nẵng có những nỗ lực và quyết tâm rất lớn: không chỉ làm tốt về môi trường hay du lịch, thành phố đang tiên phong xây dựng hạ tầng cho công nghiệp vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, phát triển Trung tâm tài chính của khu vực với nhiều chính sách và ưu đãi hấp dẫn cho thử nghiệm và phát triển kinh tế số.
Đà Nẵng đã và đang chứng minh rằng: một "thành phố thông minh" trong kỷ nguyên mới không chỉ là nơi có không khí trong sạch, bãi biển đẹp, mà phải là nơi tạo ra cơ hội việc làm chất lượng cao, nơi quy tụ những "tên tuổi" công nghệ thế giới, biến thành phố thành một trung tâm đổi mới sáng tạo đẳng cấp khu vực.
Với 7 tiêu chí bình chọn gồm: quản trị, giao thông, môi trường, hạ tầng, khởi nghiệp, an ninh, và kinh tế số. Kết quả có hơn 200.000 lượt bình chọn đã được thực hiện.
Đà Nẵng là thành phố có được lượt bình chọn gần như tuyệt đối với 163.984 lượt bình chọn chiếm gần 70% số phiếu. Thành phố Huế và tỉnh Quảng Ninh là 2 tỉnh, thành phố chiếm vị trí thứ 2 và thứ 3 với lần lượt là 65.379 và 21.120 phiếu.
Phát biểu tại sự kiện, Phó Chủ tịch UBND thành phố Trần Chí Cường cho biết, việc triển khai xây dựng thành phố thông minh là xu hướng chung của thế giới, sớm được Đà Nẵng nhận thức và quyết tâm hành động trong quá trình xây dựng phát triển bền vững thành phố; gắn liền với quy hoạch và định hướng phát triển thành phố.
Từ năm 2010, Đà Nẵng ban hành Kiến trúc chính quyền điện tử và năm 2014 đưa vào sử dụng Hệ thống thông tin Chính quyền điện tử thành phố. Cũng từ năm 2014, thành phố bắt đầu triển khai thí điểm một số ứng dụng/dịch vụ thông minh trong các lĩnh vực thiết yếu như: giao thông, môi trường, y tế, giáo dục, vệ sinh an toàn thực phẩm...
Kế thừa hạ tầng, nền tảng và kinh nghiệm, kết quả đạt được, năm 2018 thành phố ban hành Kiến trúc thành phố thông minh với 6 trụ cột và 16 lĩnh vực ưu tiên; chính thức ban hành và triển khai Đề án xây dựng thành phố thông minh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.
Đến nay, thành phố Đà Nẵng được các tổ chức trong nước và quốc tế ghi nhận và đánh giá cao với các giải thưởng như: Giải thưởng ASOCIO Smart City 2019 của Tổ chức công nghiệp điện toán Châu Á - Châu Đại Dương; Giải thưởng Thành phố thông minh (duy nhất) Việt Nam liên tiếp trong 6 năm 2020-2025; Giải thưởng Thành phố thông minh Seoul năm 2023 ở hạng mục lấy con người làm trung tâm (HumanCentric City) của Tổ chức các thành phố thông minh bền vững thế giới (WeGO) và chính quyền thành phố Seoul - Hàn Quốc…
Để được kết quả như trên, một số yếu tố để triển khai bước đầu thành công là: thứ nhất, đưa chủ trương, mục tiêu, nhiệm vụ triển khai, phát triển thành phố thông minh vào Nghị quyết đại hội Đảng bộ thành phố để huy động nguồn lực triển khai, sự tham gia của hệ thống chính trị, của doanh nghiệp và người dân.
Thứ hai, triển khai Kiến trúc thành phố thông minh để làm cơ sở triển khai có lộ trình, đồng bộ, liên kết, liên thông. Trong đó, xác định mối quan hệ chuyển đổi số với xây dựng thành phố thông minh: “Chuyển đổi số là “công cụ”, chìa khóa, giải pháp để xây dựng thành phố thông minh;
Đồng thời ban hành đầy đủ các kế hoạch chuyên ngành như: kế hoạch phát triển hạ tầng dữ liệu, quy chế kết nối chia sẻ dữ liệu, danh mục dữ liệu dùng chung, danh mục dữ liệu mở… và kế hoạch hành động hằng năm.
Thứ ba, giám sát việc triển khai, đánh giá dựa trên kết quả. Hằng năm, HĐND thành phố thực hiện giám sát tình hình triển khai Đề án; Ban Thường vụ Thành ủy tổ chức đánh giá kết quả triển khai và chỉ đạo phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm của năm tiếp theo. Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố tổ chức sơ kết đánh giá.
Thứ tư, hạ tầng đi trước, mở đường. Thành phố tập trung xây dựng hạ tầng công nghệ thông tin hiện đại, đồng bộ; chủ động đề xuất và triển khai đầu tư, hoàn thiện hạ tầng các Khu công nghệ thông tin tập trung để thu hút nhà đầu tư chiến lược vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, hỗ trợ hoạt động khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo.
Thứ năm, “dữ liệu là tài nguyên cốt lõi, là huyết mạch của thành phố thông minh”, thành phố sớm nhận diện vai trò, tầm quan trọng của dữ liệu trong xây dựng thành phố thông minh; chú trọng xây dựng, hoàn thiện các cơ sở dữ liệu nền, dùng chung, chuyên ngành.
Các cơ sở dữ liệu được kết nối, chia sẻ dùng chung qua Nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu thành phố (nền tảng LGSP). Đồng thời, thành phố triển khai kết nối, đồng bộ dữ liệu với cơ sở dữ liệu quốc gia, hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu của bộ, ban ngành để phục vụ giải quyết thủ tục hành chính và xử lý nghiệp vụ chuyên ngành.
Đến nay, thành phố bước đầu hình thành hệ thống cơ sở dữ liệu, không gian đô thị trên nền GIS theo danh mục dữ liệu không gian dùng chung, kho kết quả thủ tục hành chính số phục vụ tái cấu trúc quy trình, kế thừa dữ liệu số để cắt giảm một số thủ tục hành chính (như các thủ tục cấp lại do hư hỏng, mất).
Thực hiện ngay trong ngày đối với thủ tục cấp đổi, giảm thành phần hồ sơ; cung cấp hơn 1.500 bộ dữ liệu mở trên Cổng Dữ liệu thành phố phục vụ người dân, doanh nghiệp tra cứu, khai thác.
Thứ sáu, thành phố chủ động, tập trung, ưu tiên triển khai các Nền tảng số dùng chung, nhất là các ứng dụng thông minh như Nền tảng chính quyền số, nền tảng hành trình số, nền tảng truy xuất nguồn gốc thực phẩm, ứng dụng đa dịch vụ, tiện ích Da Nang SmartCity…
Đặc biệt, thành phố đưa vào sử dụng Trung tâm Thông tin và giám sát, điều hành thông minh (IOC) với 1 IOC cấp thành phố đóng vai trò điều hành trung tâm, các OC phường xã và các OC chuyên ngành với hơn 22 nhóm dịch vụ, 65 bài toán phân tích thông minh và 180 dịch vụ giám sát.
Qua đó, giúp chuyển dịch công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành từ môi trường truyền thống sang môi trường số dựa trên dữ liệu và công nghệ số; kịp thời triển khai ứng dụng công nghệ số phục vụ phòng chống thiên tai trên Hệ thống IOC (camera thủy điện, trạm đo mưa, trạm đo ngập đô thị, đo mực nước sông, bản đồ cứu trợ).
Thứ bảy, tiếp thu, tiếp nhận các sáng kiến, góp ý của người dân, doanh nghiệp và triển khai kịp thời, theo nhu cầu thực tế
Có thể nói, xây dựng thành phố thông minh là một quá trình lâu dài, trong đó người đứng đầu cần quyết tâm, quyết liệt lãnh đạo, chỉ đạo, có tầm nhìn xuyên suốt và dài hạn, đóng vai trò dẫn dắt chiến lược, cam kết mạnh mẽ và chịu trách nhiệm về kết quả.
Đồng thời, xây dựng thành phố thông minh cần sự vào cuộc, đồng thuận của toàn bộ hệ thống chính trị đến cộng đồng xã hội; trong đó mọi nhiệm vụ, giải pháp phải hướng đến phục vụ người dân, doanh nghiệp, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm, chủ thể và là động lực hành động.
Những kết quả đạt được trong xây dựng thành phố thông minh tại thành phố Đà Nẵng giai đoạn 2018-2025 vừa qua chỉ là kết quả bước đầu, Đà Nẵng xác định còn nhiều việc phải làm để hoàn thành các nhiệm vụ được giao tại Nghị định số 269/2025/NĐ-CP của Chính phủ về phát triển đô thị thông minh, Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
Đà Nẵng đang chuẩn bị ban hành đề án Chuyển đổi số, xây dựng thành phố thông minh góp phần thúc đẩy, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội thành phố giai đoạn 2026-2030 và định hướng đến năm 2035.
Mai Quế