Du khách đến thăm địa đạo Kỳ Anh
Địa đạo Kỳ Anh được bắt đầu đào từ tháng 5-1965, đến năm 1967 thì hoàn thành. Địa đạo có tổng chiều dài 32 km, chiều rộng hầm từ 0,5 - 0,8 m, chiều cao từ 0,8 - 1 m. Địa đạo quanh co uốn khúc, có hình dạng bàn cờ, có nhiều ngõ ngách, chạy ven theo các lùm cây, trải khắp các thôn của xã Tam Thăng cũ. Trong lòng địa đạo có nhiều đoạn được đào xuyên qua nền nhà dân, các giếng nước, nhiều đoạn rất hẹp nhằm đề phòng địch có thể phát hiện, địa đạo có nhiều miệng hầm và đều được nguỵ trang cẩn thận. Vì ở gần vùng địch nên việc đào hầm được tiến hành vô cùng bí mật và khẩn trương.
Hệ thống Địa đạo Kỳ Anh bao gồm các hầm ngầm như hầm cứu thương, hầm chỉ huy, hầm chứa lương thực. Đây không chỉ đơn thuần là nơi ẩn nấp mà còn là chỗ cứu thương, chỉ huy và tích trữ lương thực. Địa đạo Kỳ Anh ra đời trở thành cứ địa an toàn và vững chắc, tạo lợi thế lớn cho phong trào đấu tranh của quân và dân địa phương. Từ khi hoàn thành địa đạo đến năm 1975, quân và dân Kỳ Anh đã đánh 1.052 trận, tiêu diệt 3.571 tên địch. Năm 1997, địa đạo Kỳ Anh được công nhận là Di tích lịch sử cách mạng cấp quốc gia.
Du khách khi đến thăm địa đạo Kỳ Anh, tận mắt thấy quy mô to lớn của địa đạo, lắng nghe những câu chuyện từ những người đã gắn bó với nơi đây qua các giai đoạn lịch sử, càng thêm trân trọng những cống hiến, hy sinh của thế hệ đi trước và tự hào về những trang sử hào hùng của dân tộc.
Trải qua bao thăng trầm lịch sử, Địa đạo Kỳ Anh vẫn vững vàng như một “pháo đài” trong lòng cắt trắng, là minh chứng cho tinh thần đoàn kết quân dân, là biểu tượng của sức mạnh, lòng dũng cảm và sự kiên cường của dân tộc Việt Nam. Và dòng chảy lịch sử vẫn còn tiếp nối giữa nhịp sống hiện đại từ những di tích cách mạng như Địa đạo Kỳ Anh – địa đạo trong lòng nhân dân.
Kim Ngân, Quốc Thành