Giá gạo tại Nhật Bản tăng phi mã trong thời gian qua. Ảnh: Japan Times
Ngày 30/6/2025, cuộc khảo sát của nhóm nghiên cứu tư nhân Teikoku Databank cho biết Nhật Bản đang chịu áp lực lạm phát gia tăng, một số nhà hoạch định chính sách xem đây là dấu hiệu ban đầu của tình trạng giá cả tăng mạnh và kéo dài, có thể đòi hỏi phải tăng lãi suất thêm. Cuộc khảo sát được tiến hành trên 195 nhà sản xuất thực phẩm lớn tại Nhật Bản cho thấy các công ty dự kiến tăng giá 2.105 mặt hàng vào tháng 7/2025 - tăng gấp 5 lần so với mức của năm trước.
Theo Teikoku Databank, bên cạnh giá nguyên liệu thô và hóa đơn tiện ích tăng, các công ty còn trích dẫn chi phí vận chuyển và nhân công tăng là lý do khiến giá thực phẩm tăng. Trong số các công ty công bố kế hoạch tăng giá từ ngày mai 1/7, Ajinomoto AGF sẽ tăng giá các mặt hàng cà phê từ 25 - 55%, công ty Meiji sẽ tăng giá phô mai và sữa lên 11%. Đáng chú ý, giá gạo tại Nhật Bản tăng gấp đôi vào tháng 5 - tăng vọt 101,7% so với cùng kỳ năm trước và đánh dấu mức tăng lớn nhất trong hơn nửa thế kỷ qua. Đợt tăng đột biến này diễn ra sau mức tăng 98,4% vào tháng 4 vừa qua và mức tăng 92,1% so với cùng kỳ năm trước vào tháng 3. Do đó, giá gạo của Nhật Bản trở thành tâm điểm chú ý trong thời gian gần đây khi chính phủ quyết định giải phóng kho dự trữ khẩn cấp để điều tiết giá lương thực chính của đất nước.
Bà Marcella Chow - chiến lược gia thị trường toàn cầu tại JP Morgan Asset Management lưu ý, gạo chiếm khoảng 50% lạm phát cơ bản của Nhật Bản và xu hướng lạm phát trong tương lai phụ thuộc rất nhiều vào giá thực phẩm, đặc biệt là gạo. Cạnh đó, giá dầu thô tăng trở lại do xung đột leo thang ở Trung Đông có thể làm bùng nổ cơn sốt tăng giá mà Nhật Bản từng trải qua vào năm 2022 khi giá tăng đối với tổng cộng 25.768 mặt hàng thực phẩm và đồ uống.
Sau khi tăng lãi suất chính sách ngắn hạn lên 0,5% vào tháng 1 năm nay, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) giữ chi phí đi vay ổn định mặc dù lạm phát tiêu dùng cơ bản đạt mức cao nhất trong hơn hai năm là 3,7% vào tháng 5 vừa qua - vượt mục tiêu 2% trong hơn ba năm. Trong khi đó, cuộc khảo sát có tên gọi tankan hằng quý của BOJ về các công ty, dự kiến diễn ra vào ngày 1/7/2025 sẽ nêu bật thách thức mà công ty phải đối mặt trong việc cân bằng áp lực lạm phát gia tăng và rủi ro đối với nền kinh tế mong manh của Nhật Bản từ mức thuế quan cao của Mỹ. Ngoài ra, cuộc thăm dò của Reuters cho thấy các công ty lớn được khảo sát trong tankan dự kiến sẽ tăng chi tiêu vốn thêm 10% trong năm tài chính 2025 so với mức của năm trước.
Nam Việt